Regina Boczkowska

Służba zdrowia ziemi grabowieckiej 1944-2000
(Wybrane fragmenty)

Strona 2 - Budowa i oddanie do użytku nowego budynku Ośrodka Zdrowia w Grabowcu

<<str. 1         

 

Członkowie Komitetu Budowy Ośrodka Zdrowia w rozmowie z Pawłem Dąbkiem - ówczesnym przewodniczącym Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie.

 

6.1 Potrzeba rozbudowy ośrodka
Stały wzrost zadań społecznej służby zdrowia, zwiększające się z roku na rok potrzeby ludności w zakresie ochrony zdrowia i stały postęp nauk medycznych, stworzył konieczność rozbudowy istniejącej już placówki zdrowia w Grabowcu, zwiększenia personelu fachowego do dwóch lekarzy medycyny ogólnej, dwóch lekarzy stomatologów, dwu pielęgniarek dyplomowanych, dwu laborantek dentystycznych, laborantki medyczno-analitycznej, rejestratorki oraz 10 osób personelu pomocniczo-fizycznego.
Potrzebę rozbudowy Ośrodka Zdrowia w Grabowcu widziało społeczeństwo tego terenu już w roku 1959 inicjując budowę nowej placówki czynem społecznym. Inicjatywa ta wypłynęła na zebraniu społeczeństwa z radnym Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie pułkownikiem Ludwikiem Knawą, wojewódzkim komendantem MO.
Projekt ten został poparty przez Komitet Powiatowy PZPR, Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Hrubieszowie oraz Wydział Zdrowia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie.

6.2 Społeczny komitet budowy
Już 11 stycznia 1959 roku odbyło się pierwsze organizacyjne zebranie z udziałem czynników politycznych i administracyjnych powiatu, przewodniczących sąsiedzkich rad narodowych, przedstawicieli organizacji społecznych i politycznych.
Wyłoniony został Społeczny Komitet Budowy Ośrodka Zdrowia w Grabowcu w ilości 23 osób. Weszli do niego mieszkańcy: z osady Grabowiec 11 osób, z Góry Grabowiec 7 osób, z Grabowczyka 2 osoby, z Dańczypola 1 osoba, z Henrykówki 1 osoba i z Bronisławki 1 osoba.
Przewodniczącym Społecznego Komitetu Budowy Ośrodka Zdrowia w Grabowcu został wybrany Jan Dwojakowski, sekretarzem tego komitetu została Regina Boczkowska.

Skład Społecznego Komitetu Budowy Ośrodka Zdrowia w Grabowcu:
1. Dwojakowski Jan. Urodzony 6 marca 1915 roku w Grabowcu. W czasie okupacji hitlerowskiej członek ruchu oporu Armii Krajowej. Po wyzwoleniu organizator władzy polskiej na terenie Grabowca. 20 sierpnia 1944 roku powołany do Wojska Polskiego, uczestnik walk o Warszawę, Kołobrzeg, Nysę, Odrę i Berlin. Za waleczność i czyny bohaterskie na polu bitwy odznaczony: Brązowym Medalem Zasłużony na Polu Chwały, Medalem za Warszawę 1939-1945, Medalem za Odrę, Nysę, Bałtyk, Odznaką Grunwaldzką, trzema odznaczeniami radzieckimi oraz trzema dyplomami wojskowymi. Od roku 1946 pracował jako referent w Urzędzie Gminnym w Grabowcu. Od 1947 do 1949 pracował w Państwowej Centrali Handlowej w Grabowcu. Od 1949 do 1952 pracuje jako księgowy Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Grabowcu. Od roku 1952 do chwili obecnej pracuje na stanowisku kierownika Spółdzielni Oszczędnościowo-Pożyczkowej w Grabowcu. Za pracę zawodową odznaczony Odznaką Zasłużonego Działacza Ruchu Spółdzielczego.
2. Boczkowska Regina . Inicjator i sekretarz społecznego komitetu.
3. Mazurkiewicz Wojciech . Urodzony 11 lipca 1938 roku w Skierbieszowie (pow. Zamość). Ukończył Studium Nauczycielskie w Zamościu. Obecnie uczy rysunku technicznego w szkole w Grabowcu.
4. Nosko Tadeusz. Urodzony 1 maja 1928 roku. W administracji pracuje od 1951 roku. W latach 1954-1957 pracuje w Wydziale Skupu Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Hrubieszowie. Od 1957 roku przewodniczący Gromadzkiej Rady Narodowej w Grabowcu. Radny GRN w Grabowcu od 1957 roku. Odznaczony dyplomami za pracę administracyjną i społeczną na XX-lecie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
5. Boczkowski Bolesław . Urodzony 5 marca 1922 roku w Górze Grabowiec. Podczas okupacji był robotnikiem drogowym. Po wysiedleniu i 31 miesięcznym pobycie w obozie przesiedleńczym w Zamościu przebywał 2 lata w Berlinie na robotach. Wrócił w 1945 roku. Zamieszkuje w Górze Grabowiec. Rolnik.
6. Czubara Antoni. Urodził się 1 marca 1908 roku w Górze Grabowiec. Brał udział w kampanii wrześniowej 1939 roku. Wysiedlony w czasie okupacji, pracował 11 miesięcy w Berlinie. Wrócił i w czasie okupacji dostał się do obozu na Majdanku. Mieszka w Grabowcu. Rolnik.
7. Grabarz Michał . Urodzony 11 maja 1908 roku w Sobianowicach. W czasie okupacji wysiedlony na roboty do Niemiec. Członek Powiatowej Rady Narodowej w Hrubieszowie i Gromadzkiej Rady Narodowej W Grabowcu. W 1960 roku odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi. Rolnik.
8. Igliński Paweł. Urodzony 8 stycznia 1918 roku w Mikołajewie (ZSRR). Podczas okupacji członek ruchu oporu na Zamojszczyźnie. Obecnie kierownik młyna w Grabowcu.
9. Ilczuk Julian. Urodzony 13 lipca 1910 roku w Grabowcu. Brał czynny udział w kampanii wrześniowej 1939 roku. Raniony w walce pod Tucholą. Wzięty do niewoli leczony był w szpitalu w Kolbergu. Zwolniony w 1941 roku, powrócił do domu. Czynny członek ruchu oporu. Walczył czynnie z Niemcami. Obecnie rolnik zamieszkały w Grabowcu.
10. Kołtun Auksenty . Urodzony 9 marca 1894 roku. Uczestnik I wojny światowej. Walczył dwa lata na froncie. Ranny pod Ostrołęką, dostał się do niewoli i przebywał dwa lata w obozie jenieckim. Podczas okupacji członek ruchu oporu. Obecnie rzemieślnik, zamieszkuje w Grabowcu.
11. Kłos Stanisław
12. Karczmarczyk Roman. Urodzony 25 września 1917 roku w Górze Grabowiec. Brał udział w wojnie 1939 roku. W czasie okupacji wysiedlony. Czynny członek ruchu oporu. Obecnie rolnik. Zamieszkuje w Górze Grabowiec.
13. Kocaj Bronisław. Urodzony 21 marca 1907 roku w Górze Grabowiec. W czasie okupacji wysiedlony. Od 1957 roku członek Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Grabowcu. Obecnie zamieszkuje w Górze Grabowiec. Rolnik.
14. Kontek Jan. Urodzony 10 stycznia 1900 roku w Grabowcu. Brał udział w wojnie 1920 roku. W czasie okupacji wysiedlony. Zamieszkuje w Górze Grabowiec. Rolnik.
15. Lisiuk Edward. Urodzony 2 grudnia 1917 roku w Grabowczyku. Brał czynny udział w kampanii wrześniowej. Dostał się do niewoli pod Warszawą. Był w obozie jenieckim w Lukenwalde. Mieszka w Grabowczyku. Rolnik.
16. Orzechowski Teodor 16. Urodzony 2 października 1897 roku w Grabowcu. W czasie okupacji wysiedlony do Niemiec na roboty. Po wyzwoleniu komendant Ochotniczej Straży Pożarnej w Grabowcu. Rolnik.
17. Paul Kazimierz 17. Urodzony 2 marca 1915 roku w Grabowcu. Brał udział w ruchu oporu. Zamieszkuje w Górze Grabowiec. Rolnik.
18. Pietnowski Kazimierz. . Urodzony 14 listopada 1913 roku w Grabowcu. W czasie okupacji członek ruchu oporu. Po wyzwoleniu pierwszy wójt gminy Grabowiec. Mieszka w Grabowczyku. Rolnik.
19. Sawiniec Edward. Urodzony 18 listopada 1914 roku w Dańczypolu. W czasie okupacji wysiedlony na roboty do Berlina. W roku 1945 powrócił do domu. W latach 1957-1960 był członkiem Prezydium Gromadzkiej
Rady Narodowej w Grabowcu. Rolnik.
20. Sieczkowski Marian . Urodzony 23 lutego 1922 roku w Górze Grabowiec. Podczas okupacji wysiedlony. Obecnie zamieszkuje w Górze Grabowiec. Rolnik.
21. Sieczkowski Bolesław. Urodzony 3 stycznia 1921 roku. Podczas okupacji wysiedlony. Od roku 1960 członek Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Grabowcu. Obecnie mieszka w Bronisławce. Rzemieślnik.
22. Surma Konstanty. Urodzony w 1911 roku w Grabowcu. Wysiedlony w czasie okupacji, pracował w majątku ziemskim jako robotnik. Rolnik. Zmarł 30 marca 1969 roku.
23. Trybalski Karol. Urodzony 12 października 1909 roku w Grabowcu. Brał czynny udział w kampanii wrześniowej 1939 roku – w 50 pp na Pomorzu. Dostał się do niewoli i przebywał w obozie jenieckim w Szczecinie. Obecnie mieszka w Grabowcu. Rolnik.

Społeczny Komitet Budowy Ośrodka Zdrowia w Grabowcu został zalegalizowany przez Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Hrubieszowie w składzie podanym wyżej.
W ciągu dwóch pierwszych miesięcy działalności komitet budowy postawił sobie za zadanie dotarcie do każdej wsi, aby na zebraniach wiejskich przedstawić ludności cel i zadania społecznej służby zdrowia oraz potrzebę budowy nowego Ośrodka Zdrowia z Izbą Porodową, wysłuchania opinii społecznej i uzyskania zapewnienia pomocy od strony społeczeństwa. W wyniku przeprowadzonej akcji, członkowi komitetu budowy przeprowadzili 28 zebrań wiejskich oraz brali udział w sesjach GRN w Grabowcu, Skomorochach, Tuczępach, Szystowicach, Świdnikach, Gdeszynie i Mołodiatyczach, uzyskując od ludności zobowiązanie w postaci zadeklarowanych składek i robocizny.
Ludność zobowiązała się wpłacić na konto budowy Ośrodka Zdrowia, w zależności od wielkości posiadanego gospodarstwa rolnego, następujące wysokości składek:
100 zł – gospodarstwo rolne od 0-3 ha ziemi, 150 zł – gospodarstwo rolne od 3-5 ha ziemi, 200 zł – gospodarstwo rolne od 5 ha ziemi. Poza tym GRN Grabowiec, Szystowice i Skomorochy zobowiązały społeczeństwa tych wsi do zwiezienia piachu z Miączyna na plac budowy, wykonania wykopów i niefachowych robót ziemnych. Czyn obliczono na około 300 000 zł.

6.3 Budowa nowego Ośrodka Zdrowia i Izby Porodowej


Dzięki poparciu społecznej inicjatywy przez KP PZPR i PPRN w Hrubieszowie w szybkim czasie komitet budowy otrzymał plac pod budowę z Funduszu Państwowego Ziemi o areale 2,94 ha położonym przy ulicy Koziej.
Został sporządzony szkic sytuacyjno-warstwicowy przez geodetów Wydziału Rolnictwa PPRN w Hrubieszowie: inż. Wiktora Lemańskiego i Wojciechowskiego, potrzebny do dokumentacji technicznej wykonywanej przez „Miastoprojekt Warszawa”.
W sprawach budowy członkowie komitetu wyjeżdżali do Lublina 7 razy i 15 razy do Hrubieszowa, nie licząc innych wyjazdów, przy okazji których załatwiano sprawę budowy. Koszty przejazdów były pokrywane przez wyjeżdżających członków komitetu osobiście. Najczęściej wyjeżdżała Regina Boczkowska oraz Jan Dwojakowski – przewodniczący komitetu budowy.
Po dość dużych trudnościach podpisano wreszcie umowę o wykonawstwo z Przedsiębiorstwem Budownictwa Terenowego w Hrubieszowie w dniu 29 kwietnia 1959 roku. Społeczeństwo Grabowca i okolicznych wsi przystąpiło do wykopów. Należy z całym uznaniem podkreślić chęć i zapał ludności Grabowca, Góry Grabowiec, Siedliska, Grabowczyka i Ornatowic przy wykopach. W ciągu bowiem zaledwie 10 dni wykopano ręcznie i wywieziono ziemię w ilości 1886 m3, o wartości 49 000 zł. Pracę tę wykonano nakładem dużego wysiłku – kopano łopatami, biorąc pod uwagę czas, w którym ta praca została wykonana; był to bowiem okres prac wiosennych w polu. Dnia 15 maja 1959 roku podpisany został akt erekcyjny i złożony kamień węgielny pod budowę Ośrodka Zdrowia w Grabowcu przez mgr Pawła Dąbka – przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie. Równocześnie przystąpiono do zwózki piachu z odległego o 10 km Miączyna. Mimo to zwieziono na plac budowy 218 fur piachu, wartość pracy 20 000 zł.
Zbiórkę pieniężną przeprowadzali wszyscy członkowie komitetu budowy. Wyjazdy do poszczególnych wsi odbywały się furmankami członków komitetu bezpłatnie, którzy nie licząc się z czasem, siłami poświęcali od sześciu do piętnastu dni na przeprowadzenie zbiórek. Każdy zbierający posiadał listę mieszkańców danej wsi, bloczek kasowy ponumerowany, postemplowany i zakontowany. Inkasent zobowiązany był do rozliczania się i wpłacania zebranych sum do kasy spółdzielczej na konto budowy Ośrodka Zdrowia.
Mimo, że zbierający nie spotykali się zasadniczo z nieprzychylnym potraktowaniem tej akcji, to jednak suma zebrana była często dużo niższa od zadeklarowanej, a w sporadycznych wypadkach ludzie odmawiali składek, wykazując tym swoje niezrozumienie dla tak bardzo potrzebnej akcji.
W roku 1962 wyłoniła się konieczność ułożenia nawierzchni twardej na ulicach od Rynku przez ulicę Kozią do Ośrodka Zdrowia. Przy poparciu Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Hrubieszowie i kierownika Eksploatacji Dróg Publicznych w Tomaszowie Lubelskim inż. Juliusza Otrockiego, w porozumieniu z Komitetem Aktywacji i Rozbudowy Osady Grabowiec, którego przewodniczącym jest Antoni Unifantowicz, członkowie komitetu budowy ośrodka przystąpili do wykopów i prac ziemnych przy układaniu nawierzchni twardej na ulicy Koziej.
Przepracowano 68 roboczodniówek o wartości 6 800 zł. Poza tym członkowie komitetu budowy brali udział w pracach przy niwelowaniu terenu dookoła budynku Ośrodka Zdrowia. Wywieziono około 400 m3 ziemi. Wartość tej pracy oblicza się na 15 000 zł.
Dookoła posesji Ośrodka Zdrowia zasadzono 200 szt. topoli sprowadzonych z Nadleśnictwa w Mirczu oraz zasadzono 780 sztuk kwiatów przy wejściu do Ośrodka Zdrowia.
W związku z rozwojem placówek społecznej służby zdrowia w powiecie hrubieszowskim powstała spółdzielnia zdrowia w Uchaniach, Trzeszczanach, Miączynie i Punkt Felczerski w Horyszowie Ruskim. Wskutek tego teren działalności Ośrodka Zdrowia zmniejszył się i gromadzkie rady narodowe w Mołodiatyczach, Gdeszynie i Świdnikach były mniej zainteresowane naszą budową. Uwidoczniło się to wyraźnie w zbiórce pieniężnej.
Jeśli chodzi o wykonawstwo zobowiązań mieszkańców osady Grabowiec i innych gromad, to przedstawia się ono następująco: na ogólną liczbę 1 136 gospodarstw rolnych w Grabowcu jest: 581 gospodarstw do 3 ha (a’100 zł) co daje 58 100 zł, - 402 gospodarstwa od 3 do 5 ha (a’150 zł) co daje 60 300 zł, - 153 gospodarstw powyżej 5 ha (a’200 zł) co daje 30 600 zł. - Na zadeklarowane 149 000 zł zebrano i wypracowano w gotówce 142 043 zł. W tym sama osada Grabowiec na ogólną ilość gospodarstw 278 zrealizowała w gotówce 56 918 zł, co wynosi ponad 200 zł od każdego gospodarstwa. Pozostały gromadzkie rady narodowe wpłaciły zaledwie 22 455 zł.

6.4 Uroczyste otwarcie ośrodka
Uroczyste otwarcie i oddanie do użytku nowego Ośrodka Zdrowia z Izbą Porodową i apteką nastąpiło w dniu 25 lipca 1964 roku. Do kroniki służby zdrowia ziemi grabowieckiej prowadzonej przez Reginę Boczkowską wpisał Paweł Dąbek: „Z radością uczestniczyłem w oddaniu do społecznego użytku Ośrodka Zdrowia w Grabowcu w dniu 25 lipca 1964 r. Pragnę podziękować społeczeństwu Grabowca i okolic za włożony czyn społeczny. Dziękuję ob. Reginie Boczkowskiej i ob. Dwojakowskiemu Janowi oraz przewod. GRN ob. Tadeuszowi Nosko”.

7. praca w nowym budynku, 1964 - 2000

Oddany do użytku w roku 1964 nowy budynek Ośrodka Zdrowia w Grabowcu, przy ulicy Koziej 2, wybudowany przez mieszkańców gminy Grabowiec w czynie społecznym, dofinansowanym przez Społeczny Fundusz Odbudowy Stolicy, stał się nowoczesną placówką ochrony zdrowia w gminie Grabowiec. Otrzymanie nowoczesnego Ośrodka Zdrowia nałożyło na personel pielęgniarsko-lekarski nowe, zwiększone zadania i obowiązki.

7.1 Rozlokowanie
Od sierpnia 1964 roku rozpoczęto pracę w nowym budynku Ośrodka Zdrowia. Pomieszczenia w starym budynku przeznaczono na mieszkania dla pracowników służby zdrowia. W nowym budynku znalazły się pomieszczenia: wszystkie gabinety, Izba Porodowa, apteka.
Izba porodowa zajęła całe piętro, urządzono: salę rodzących, dwie sale położnic, salę noworodków, salę przygotowawczą, pokój administracyjny, sterylizatornię oraz magazyn, brudownik, kuchnię, sanitariat WC, umywalnię.
Poza tym na piętrze przeznaczono dwa pokoje, przedpokój i urządzenia sanitarne na mieszkanie dla położnej. Na parterze urządzono: poradnię lekarsko-stomatologiczną, z gabinetem i poczekalnią, dwa gabinety lekarzy ogólnych, gabinet zabiegowy, rejestrację oraz dużą poczekalnię. Na parterze znalazła pomieszczenie także apteka, zajmując pięć pomieszczeń.
W suterenach umieszczono: magazyny apteki, Ośrodka Zdrowia i Izby Porodowej, pralnię, suszarnię, warsztat mechaniczny, kotłownię, magazyn opału oraz hydrofornię. Budynek posiada kanalizację, centralne ogrzewanie oraz bieżącą wodę. Od roku 1964, tj. równocześnie z oddaniem nowego Ośrodka Zdrowia do użytku został zatrudniony na stanowisku konserwatora – palacza Adolf Czausz. W Ośrodku Zdrowia pełniąc funkcję konserwatora zasłużył na miano „złotych rąk”, bowiem szereg prac z zakresu reperacji, uszkodzeń sprzętu medycznego i gospodarczego wykonywał we własnym zakresie zaoszczędzając przy tym znaczne sumy jak i czas potrzebny na remont poza ośrodkiem zdrowia.
Posesja Ośrodka Zdrowia została ogrodzona siatką drucianą, ułożono chodniki i podjazdy brukowane. Zasadzono żywopłot, 100 sztuk świerków, 60 krzaków róży wielokwiatowej, 100 krzewów foliantów, srebrne świerki i krzewy ozdobne. Zasiano trawę i założono cztery rabatki kwiatowe przed wejściem do Ośrodka Zdrowia.
W ramach inwestycji wyposażono placówki służby zdrowia w potrzebny sprzęt medyczny, fizykoterapeutyczny oraz gospodarczy. Wyposażenie w sprzęt medyczny i gospodarczy jest dobre. Ośrodek posiada maszynę do pisania oraz magnetofon czterościeżkowy – potrzebny do prac profilaktycznych.

7.2 Lecznictwo otwarte, Ośrodek Zdrowia – poradnia ogólna


Personel lekarsko-pielęgniarski Ośrodka Zdrowia prowadzi świadczenia dla ludności z zakresu rozpoznawania i leczenia oraz zapobiegania, czyli profilaktyki. Prace te wykonuje się w oparciu o wytyczne resortu służby zdrowia. Z usług Ośrodka Zdrowia korzystają wszyscy mieszkańcy rejonu tak uprawnieni do bezpłatnych świadczeń jak i nieubezpieczeni. Ci ostatni korzystają z usług za opłatą – wizyta lekarska wynosi 40 zł; iniekcja domięśniowa 7 zł, dożylnie 15 zł. Z bezpłatnych świadczeń korzystają dzieci od 0-16 lat, młodzież ucząca się, ubezpieczeni i ich rodziny, podopieczni opieki społecznej, członkowie ZBOWID, rzemieślnicy, członkowie rodzin wojskowych, sołtysi, członkowie spółdzielni produkcyjnych, chorzy na choroby społeczne.
Od 1 października 1970 roku został zaangażowany drugi lekarz medycyny (stażysta) w wymiarze 10 godzin dziennie z oddelegowaniem na 3 godziny dziennie do Szpitala Powiatowego w Hrubieszowie Roman Orzechowski.
W roku 1972 wprowadzono ustawę o ubezpieczeniu zdrowotnym ludności rolniczej – na prawach ubezpieczenia zdrowotnego pracowników zakładów państwowych i spółdzielczych gwarantującą bezpłatną ochronę zdrowia przez państwową i spółdzielczą placówkę zdrowia tak w lecznictwie otwartym jak i zamkniętym i sanatoryjnym. Ten akt prawny spowodował masowe zgłaszanie się i korzystanie z usług lekarsko – pielęgniarskich w Gminnym Ośrodku Zdrowia w Grabowcu.
Ośrodek zdrowia posiada: dwa gabinety ogólno-lekarskie, gabinet zabiegowy, laboratorium analityczne, fizykoterapię oraz poradnię lekarsko-stomatologiczną. Zatrudnia dwóch lekarzy medycyny, lekarza stomatologa, dwie pielęgniarki dyplomowane, laboranta analitycznego, instruktora higieny pracy, pomoc fizyczną i palacza.
Oprócz prac usługowych Ośrodek Zdrowia prowadzi prace profilaktyczne jak: badania okresowe dzieci do 1 roku życia, badania okresowe dzieci przedszkolnych, młodzieży szkolnej, udającej się na studia, obozy, kolonie, imprezy sportowe, badania okresowe kobiet ciężarnych, pracowników wszystkich zakładów pracy. Przeprowadzane są szczepienia ochronne tak dzieci jak i dorosłych oraz wykonywane są czynności sanitarne.

7.3 Instruktorzy higieny pracy
Od stycznia 1965 roku został zaangażowany felczer medycyny Mieczysław Bielaszewski, gdyż ciągle wzrastające potrzeby w zakresie usług lekarskich oraz prac profilaktycznych przerastały siły jednego lekarza. Felczer medycyny Bielaszewski prowadził higienę szkolną oraz część usług. Od 1970 roku pracował okresowo delegowany do Gminnego Ośrodka Zdrowia w Grabowcu felczer medycyny Stanisław Pawłoś pracując jednocześnie w Ośrodku Zdrowia w Nieledwi.
Od 1 października 1966 roku rozpoczęła pracę felczer medycyny Danuta Nowak, pełniąc funkcję instruktora higieny pracy przy Ośrodku Zdrowia, odpowiadając za stan sanitarno-epidemiologiczny rejonu. Po przeszkoleniu w zakresie analityki podstawowej rozpoczęła pracę w laboratorium analitycznym Ośrodka Zdrowia w Grabowcu. Ze względu na przejście Danuty Nowak do pracy w laboratorium na stanowisku instruktora higieny pracy została zaangażowana Krystyna Romaniuk. Od 5 listopada 1969 roku pracuje jako instruktor higieny pracy przy Ośrodku Zdrowia w Grabowcu.

7.4 Laboratorium analityczne
Od 1 lutego 1970 roku rozpoczęło pracę laboratorium analityczne, wykonujące podstawowe analizy jak: morfologię krwi z Schilingiem, OB, latex, analizę moczu, kał na krew utajoną, kał na jaja pasożytów. Podręczne laboratorium w terenie wiejskim jest nieodzownym warunkiem pracy lekarza. Uruchomienie go ułatwiło wykonanie podstawowych badań na miejscu (przedtem badania te wykonywały laboratoria w Hrubieszowie lub Zamościu – 30 km). Mając możliwości otrzymania analiz w Ośrodku Zdrowia można było rozszerzyć opiekę profilaktyczną nad kobietą ciężarną i młodzieżą szkolną. Praca laboratorium wpłynęła niewątpliwie na jakość usług poradni ogólnej. W roku 1989 w ramach reorganizacji w ZOZ-ie Hrubieszów zlikwidowano laboratorium w GOZ w Grabowcu.

7.5 Higiena szkolna
Rosnące potrzeby ludności w zakresie usług leczniczo-pielęgniarskich a szczególnie w zakresie profilaktyki jak szczepienia ochronne, higiena szkolna, oświata zdrowotna i praca środowiskowa, wymagały powiększenia liczby personelu. Staraniem kierownictwa Ośrodka Zdrowia uzyskano etat i zatrudniono pielęgniarkę dyplomowaną Gabrielę Gorzkowską.

7.6 Lecznictwo otwarte, poradnia lekarsko – stomatologiczna
Poradnia lekarsko – stomatologiczna prowadzi prace usługowe z zakresu leczenia i wypełniania ubytków, usuwania nienadających się do leczenia zębów, leczenie chorób jamy ustnej oraz prace profilaktyczne – planowe leczenie młodzieży szkolnej oraz oświatę sanitarną.
Po oddaniu do użytku nowego budynku największą sprawą było uruchomienie poradni lekarsko-stomatologicznej przez zatrudnienie w niej lekarza-stomatologa. Od października 1964 roku zatrudniono lekarzy stomatologów: Elżbietę Petruczanis-Gutry, Jerzego Gutry. Lekarze pracowali do października 1967 roku. Zamieszkali w starym Ośrodku Zdrowia, przy ulicy Kościelnej 4. Zatrudnienie i praca lekarzy stomatologów zabezpieczała usługi i pomoc dentystyczną mieszkańcom naszego terenu.
Zorganizowano poradnię lekarsko-stomatologiczną dla młodzieży szkolnej oraz dla dorosłych. Nareszcie zaistniała możliwość planowanego leczenia uzębienia u młodzieży szkolnej oraz dzieci a także świadczenie usług w szerszym zakresie dla mieszkańców całego regionu.
W październiku 1967 roku wyjeżdżają z Grabowca państwo Gutry. Do dnia 1 marca 1968 roku poradnia lekarsko-stomatologiczna nie była czynna z powodu braku lekarza. Od marca 1968 roku rozpoczęła pracę lekarzstomatolog Barbara Kurz. W Grabowcu pracowała do kwietnia 1974 roku.
Od 1975 roku do 1983 roku pracowała w Poradni Stomatologicznej GOZ w Grabowcu lekarz stomatolog Teresa Kliza, która następnie została zatrudniona w ZOZ w Zamościu.

7.7 Lecznictwo zamknięte, Izba Porodowa
Izba porodowa świadczy usługi z zakresu położnictwa, odbierając porody fizjologiczne oraz prowadzi prace profilaktyczne z zakresu oświaty sanitarnej.
Po oddaniu do użytku nowych pomieszczeń Izby Porodowej zaistniała konieczność zatrudnienia czwartej salowej, która pomogłaby w pracy. Od 1 maja 1965 roku została zaangażowana Bronisława Bełzecka. Zatem izba zatrudnia jedną położną, cztery salowe, kucharkę i praczkę. Ze względu na wysługę lat oraz wiek emerytalny przeszły na emeryturę trzy najdłużej pracujące salowe: Anna Czerwińska, Stefania Wszytko oraz Feliksa Sieczkowska. Wszystkie trzy pracowały od początku założenia Izby Porodowej, w najcięższym okresie. Wtedy, kiedy brak było światła elektrycznego, kiedy nie było praczki ani pralni, wtedy, kiedy w niedzielę i święta pracowało się bezpłatnie. Im w dużej mierze należy zawdzięczać, że nasza Izba Porodowa zyskała sobie dobrą opinię i zaufanie rodzących. Dzisiaj wszystkie trzy salowe są emerytkami, ale kontakt ze swoją placówką utrzymują. Biorą udział w uroczystościach służby zdrowia. Uchwałą grupy związkowej Ośrodka Zdrowia zostały włączone do Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia. Dnia 17 kwietnia 1971 roku, wraz z całym zespołem, otrzymały Odznakę Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia.
Po przejściu na emeryturę trzech salowych zaangażowano na ich miejsce następujące osoby: Wincentynę Boczkowską, Janinę Zienkiewicz i Katarzynę Boczkowską.
Salowe Izby Porodowej:
Bełzecka Bronisława - . Pracuje w izbie od 1 maja 1965 roku. W roku 1978 w wyniku likwidacji izby przeszła na emeryturę.
Boczkowska Wincentyna - . Pracuje w izbie od 1 lipca 1965 roku do 1 października 1975 roku.
Zienkiewicz- Skowron Janina - . Pracuje w izbie od 1969 roku do 1978 roku.
Boczkowska Katarzyna - . Pracuje w izbie od 1970 roku do 1978 roku.
Posesja Ośrodka Zdrowia składa się z części trawnikowo – kwiatowej oraz warzywniaka uprawianego przez personel w czynie społecznym. Uzyskane warzywa pozwalały na lepsze zaopatrzenie Izby Porodowej.
W okresie od 1952 roku do 1978 roku, tj. do zamknięcia Izby Porodowej w Grabowcu odebrano 3 884 porody. W szczególności w okresie 1965-1977 odebrano 1 128 porodów.
W roku 1978 została zamknięta Izba Porodowa z powodu reorganizacji ZOZ w Hrubieszowie, oddania do użytku nowego szpitala w Hrubieszowie z dużym oddziałem położniczo – ginekologicznym oraz występującym już niżem demograficznym (dla przykładu: w roku 1965 odebrano w naszej Izbie Porodowej 155 porodów, w roku 1974 – 63 porody a w roku 1977 – 33 porody). W okresie działalności Izby Porodowej w latach 1952-1978 wszystkie pracownice prace swoje wykonywały wzorowo, opiekowały się położnicami i noworodkami bardzo dobrze, stwarzając im dogodne warunki pobytu.
Personel izby: położna, trzy salowe, kucharka, praczka przeszły na emeryturę a jedna salowa została zatrudniona w GOZ w Grabowcu. Po zlikwidowaniu Izby Porodowej przeprowadzono remont całego pierwszego piętra, umieszczając tam laboratorium analityczne, dwa gabinety lekarskie, poradnię stomatologiczną. Resztę pomieszczeń przeznaczono na mieszkania dla lekarzy medycyny, lekarzy stomatologów, kierownika apteki oraz jedno mieszkanie (pokój, kuchnia, toaleta) dla byłej położnej.

7.8 Apteka
Apteka zatrudnia jednego magistra farmacji, pomoc technika farmacji na pół etatu oraz pracownika administracji.

8. Podsumowanie

8.1 Półwiecze działalności
Rozwój i działalność Gminnego Ośrodka Zdrowia w Grabowcu w okresie półwiecza zaznaczyły się przejściem od jednego felczera medycyny w roku 1944 - pracującego w jednym pokoju starego budynku do zatrudnienia w latach 1964-2000 zespołu pracowników medycznych: lekarzy medycyny, lekarzy stomatologów, mgr farmacji, laborantów, dyplomowanych pielęgniarek, położnych, rejestratorki, kierowcy karetki i pracowników pomocniczych gospodarczych, palaczy. Zespół wykonywał swoje obowiązki już w nowoczesnym, dobrze urządzonym Ośrodku Zdrowia i aptece.
Pracownicy gminnego Ośrodka Zdrowia, Izby Porodowej i apteki wykonywali dobrze swoje obowiązki a zatem wymagają szacunku i pamięci.

8.2 Reforma służby zdrowia - 2001
Od 1 stycznia 2001 roku, w ramach reformy w ochronie zdrowia, budynek Ośrodka Zdrowia stał się Przychodnią Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Grabowcu. Kierownikiem przychodni jest lekarz medycyny Krzysztof Papierowski – specjalista z zakresu chorób wewnętrznych i 2 stopień z zakresu medycyny rodzinnej.
W przychodni zatrudnionych jest troje lekarzy medycyny, lekarz stomatolog, cztery pielęgniarki dyplomowane rodzinne, jedna położna dyplomowana rodzinna, asystentka stomatologiczna, rehabilitantka, kierowca karetki i pracownik fizyczny.

Karta kroniki w oryginalnym rękopisie

Poprzednia strona >>

  - Cała Kronika do pobrania - plik pdf >>           -paczka WinRAR-a (8,9 MB) >>  

Wybrał i opublikował Tadeusz Halicki. Wykorzystałem materiał z pliku pdf na stronie www.grabowiec.com.pl