- Drukuj
- 22 lis 2022
- Bez kategorii
Organizatorzy zaplanowali mszę świętą w intencji wysiedlonych, wręczenie oznaczeń państwowych i złożenie wieńców pod Pomnikiem Walki i Męczeństwa w Skierbieszowie. Po południu w kościele Zwiastowania NMP w Zamościu rozpocznie się koncert patriotyczny Orkiestry Symfonicznej im. Karola Namysłowskiego. Uroczystości będą trwały w sumie trzy dni (26-28 listopada) w Skierbieszowie i Zamościu. Będą prelekcje, wystawy, koncerty patriotyczne, rozmowy ze świadkami wysiedleń itp.
Skierbieszów był pierwszy.
Powstanie Zamojskie było obroną Zamojszczyzny przed niemieckimi wysiedleniami ludności polskiej realizowanymi według założeń Generalnego Planu Wschodniego na przełomie 1942 i 1943 r. Hitlerowskie władze partyjne oraz szefostwo oddziałów SS zdecydowały, że Zamojszczyzna ma się stać „niemieckim terenem osiedleńczym” w okupowanej Polsce. W ich zamyśle, ziemie te miały zostać całkowicie zgermanizowane. W nocy z 27 na 28 listopada 1942 r. Niemcy obstawili Skierbieszów, a następnie chodzili od domu do domu i walili kolbami do drzwi. Domownicy mieli od 5 do 10 minut na opuszczenie mieszkania. Mogli ze sobą wziąć tylko to, co byli w stanie udźwignąć.
Punktem zbornym wysiedlonych mieszkańców Skierbieszowa był plac przed miejscową szkołą. Stąd furmankami wywieziono ich do obozu przejściowego w Zamościu. Na miejscu rozpoczęła się segregacja, podczas której bezwzględnie rozdzielano całe rodziny, szczególnie dbając o to, aby dzieci pozostały bez matek. Ludność Zamojszczyzny częściowo trafiła do III Rzeszy jako przymusowa siła robocza lub do obozów koncentracyjnych. Opuszczone gospodarstwa zajmowali koloniści niemieccy, jak rodzina b. prezydenta Niemiec albo Ukraińcy.
Już po pierwszych akcjach wysiedleńczych oddziały polskiej partyzantki z Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich zaczęły atakować zasiedlone przez niemieckich kolonistów wsie oraz posterunki. Przeprowadzono wiele akcji zbrojnych, które przeszły do historii jako Powstanie Zamojskie. Do największej bitwy doszło 1 lutego 1943 r. pod Zaborecznem k. Krynic, kiedy to żołnierze BCh pod dowództwem kapitana Franciszka Bartłomowicza („Grzmota”) rozbili wroga.
Niemcy zamierzali wysiedlić prawie 700 osad, ale ze względu na opór ludności i skuteczną walkę zbrojną partyzantów udało im się wysiedlić 294 wioski, wywożąc z nich około 110 tys. Polaków, w tym około 30 tys. dzieci. W akcjach wysiedlania, obok żandarmerii niemieckiej, uczestniczyła policja ukraińska.
Źródło: https://www.kronikatygodnia.pl/artykul/33307,do-skierbieszowa-maja-przyjechac-prezydent-polski-i-byly-prezydent-niemiec
-----------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------
Relacja ze Skierbieszowa:
Skierbieszów: Prezydent na obchodach 80. rocznicy wysiedleń mieszkańców Zamojszczyzny
-------------------------------------------------------
Dla przypomnienia:
Broszura, przygotowana na uroczystość 75. rocznicy wysiedlenia >> do pobrania, plik pdf- 5,24 MB.