2023-04-15

Bohaterska śmierć

17 marca 1913 roku bohaterską śmiercią zginął dziedzic Świdnik Jan Węgleński. Bronił własnej rodziny podczas napadu bandy Rycaja na dwór w Świdnikach. Przebieg tego zdarzenia oraz relację z procesu sądowego jednego z członków bandy Dymitra Dzińkowskiego vel Zieńkowskiego znajdziemy w kwietniowym miesięczniku z 1913 roku "Wieś Ilustrowana" i w dzienniku "Ziemia Lubelska" z 2 czerwca 1913 r.

Miesięcznik "Wieś Ilustrowana" publikuje zdjęcie okazałego pałacu Węgleńskich w Świdnikach oraz zdjęcia Marii z Grotusów Węgleńską i jej męża Jana Węgleńskiego....

2023-03-29

Autor: Mariusz Parol

Dawny Hrubieszów: Tu mieszkał „Hubal” z rodziną. Wystawa poświęcona majorowi

Gmach dawnego Syndykatu Rolniczego, obecnie siedziba Hrubieszowskiego Centrum Dziedzictwa.

Mjr Henryk Dobrzański w latach 1934-36 pełnił funkcję kwatermistrza 2. Pułku Strzelców Konnych w Hrubieszowie. Przed wojną budynek przy ul. 3 Maja należał do Syndykatu Rolniczego „Pług”, a na piętrze znajdowały się pokoje mieszkalne, które m.in. zajmował „Hubal” z rodziną. Obecnie na frontowej ścianie budynku Hrubieszowskiego Centrum Dziedzictwa jest tablica informująca, że w budynku tym mieszkał mjr Henryk Dobrzański...

2023-03-01

1 marca – Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych"

1 marca – w rocznicę rozstrzelania przywódców IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych". Powojenna konspiracja niepodległościowa była – aż do powstania „Solidarności” – najliczniejszą formą zorganizowanego oporu społeczeństwa polskiego wobec narzuconej władzy.

Po rozwiązaniu przez gen. Leopolda Okulickiego „Niedźwiadka” Armii Krajowej 19 stycznia 1945 r. jej rolę miała przejąć organizacja „NIE”. Gdy w marcu tego roku Okulicki został aresztowany przez NKWD, „NIE” uznano za strukturę zdekonspirowaną i rozkazem p.o. Naczelnego Wodza gen. Władysława Andersa zlikwidowano 7 maja 1945 r. Jeszcze tego samego dnia Anders powołał Delegaturę Sił Zbrojnych na Kraj z płk. Janem Rzepeckim na czele. Przejął on struktury „NIE” oraz zlikwidowanej AK. Kiedy w czerwcu 1945 r. powstał w Moskwie uznany przez mocarstwa zachodnie Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, na wniosek płk. Rzepeckiego doszło do likwidacji DSZ...

2023-02-27

Dwa wieki obecności Rodu Trybalskich w Górze Grabowiec, Trybalscy chcą uczcić otwartym  spotkaniem rodzinnym w Grabowcu..

  200 lat temu rodzina Trybalskich zamieszkała w Górze Grabowiec.

9 grudnia 1823 roku  notariusz Jan Ulaniecki z Hrubieszowa sporządził akt kupna-sprzedaży, na podstawie którego Franciszek Trybalski kupił w Górze Grabowiec gospodarstwo. Kupił je od trzech braci Łaszkiewiczów: nieletnich Szymona i Jacentego,  synów nieżyjących już rodziców Tomasza Łaszkiewicza i Antoniny z Łukaszkiewiczów Łaszkiewiczowej oraz od Michała Kaparskiego  syna Antoniny z jej pierwszego  małżeństwa z Makarym Kaparskim. Notariusz Ulaniecki  w sporządzonym akcie kupna-sprzedaży zapisał,  że sprzedający „ćwierć pola na Sołtysach w mieście Grabowcu z ogrodem, chałupą i stodołą …. między miedzami co do ogrodu Jacentego Zawalskiego z jednej strony a Jędrzeja Magnowskiego z drugiej strony …. sławetnemu Franciszkowi Trybalskiemu obywatelowi miasta Grabowca za sumę złotych polskich tysiąc trzysta trzydzieści i trzy, groszy dziesięć – transakcją powyższą sprzedają i oddają”. Przy czym sprzedający „naradziwszy się …. i zważywszy, że transakcja pomiędzy w.w. Antoniną z Łukaszkiewiczów Łaszkiewiczową z jednej a sławetnym Franciszkiem Trybalskim z drugiej strony dnia dwudziestego lipca roku teraźniejszego nastąpiona /Antonina wtedy jeszcze żyła/, choć prywatnie zawarta, żadnej małoletnim nie czyni szkody – sprzedane tą transakcją grunta – mają rzetelną i sprawiedliwą cenę …./postanowili/ pozostać przy tej transakcji ….”.

2023-02-24

Myśliwski Zespół Wokalny "Basior"

Zespół śpiewał w kościele parafialnym w Uchaniach 15 stycznia 2023 r.

Dzięki uprzejmości p. Edwarda Kanikuły - kierownika zespołu - prezentujemy film z tego koncertu...

2023-02-21

W 80. rocznicę wysiedlenia Grabowca i okolicznych wsi przez niemieckiego okupanta i martyrologii Dzieci Zamojszczyzny z terenu gminy Grabowiec w latach 1942-1943

Związki kombatanckie, wójt gminy, proboszcz parafii grabowieckiej, dyrekcja zespołu szkół, gminny ośrodek kultury w dniach 24-26.02. br. - przypomną tragiczne wydarzenia z okresu okupacji niemieckiej.

(...)Od 21 stycznia 1943 r. rozpoczęło się wysiedlanie Polaków z gminy Grabowiec. 23 stycznia 1943 r. wysiedlono wsie: Szystowice i Skibice, w następnych dniach inne. Samą osadę Grabowiec i Górę Grabowiec wysiedlono 20 lutego 1943 r. Łącznie w gminie wysiedlono 6129 osób (2351 mężczyzn, 2579 kobiet i 1199 dzieci). Akcję przeprowadzało Gestapo, SS, żandarmeria i Ukraińcy w służbie niemieckiej. Wysiedlenie miało bardzo brutalny przebieg. Zamordowano 52 osoby (30 mężczyzn, 13 kobiet i 9 dzieci). Na opuszczonych przez Polaków gospodarstwach osadzono 3500 Ukraińców, przerzuconych z powiatu zamojskiego. Straty materialne poniesione przez Polaków w gminie wyniosły około 8 milionów złotych według szacunku przedwojennego. W osadzie pozostawiono jedynie 26 rodzin rzemieślniczych. W tych tragicznych dniach lutego 1943 r. szczególną gehennę przeżywały dzieci. Odebrane rodzicom przez niemieckich i ukraińskich bandytów i załadowane do bydlęcych wagonów zostały skazane na pewną śmierć z zimna i głodu. Tylko dzięki ofiarności i bohaterstwu dobrych ludzi część z nich ocalała.... (Z książki Wacława Jaroszyńskiego - SIEDEM WIEKÓW GRABOWCA - ROZDZIAŁ VIII)  

Niżej program  (wg projektu GOK w Grabowcu)

Relacja z uroczystości >>

2023-02-10

Wystawa zdjęć „Pejzaże w obiektywie Andrzeja Bąka”

Gminny Ośrodek Kultury w Grabowcu zaprasza do obejrzenia wystawy„Pejzaże w obiektywie Andrzeja Bąka”, która dostępna jest w godzinach pracy GOK, od 2 lutego 2023 roku...

2023-01-22

160. rocznica Powstania Styczniowego

Powstanie Styczniowe w historii Grabowca i okolic

Debaty, konferencje, koncerty, materiały edukacyjne to jedynie część inicjatyw związanych z obchodami 160. rocznicy Powstania Styczniowego. Wydarzenia upamiętniające największy w XIX w. polski zryw narodowy są oddaniem hołdu poległym za ich patriotyzm, bohaterstwo i niezłomność.
Co roku tysiące Polaków uczestniczą w obchodach oddających cześć bohaterskim przodkom uczestniczącym w powstaniu, które wybuchło w nocy z 22 na 23 stycznia 1863 r. i było największym powstaniem przeciwko zaborcy rosyjskiemu.
W Powstaniu Styczniowym uczestniczyło ponad 200 tys. osób, które wzięły udział w ponad 1,2 tys. bitwach i potyczkach. Klęska powstania nie przekreśliła szans na odzyskanie wolności. Zaborcom nie udało się złamać ducha narodu. Powstanie Styczniowe stało się dla następnych pokoleń bodźcem do dalszej walki o wolność, czego skutkiem było odzyskanie niepodległości po I wojnie światowej...

2023-01-19

https://myslpolska.info/2023/01/17/radzikowski-zapomniana-rocznica/

Zapomniana rocznica

78 lat temu – 17 stycznia 1945 roku oddziały Armii Czerwonej oraz 1 Armii Wojska Polskiego wkroczyły do Warszawy, wyzwalając stolicę Polski.
Niemcy nie oddali Warszawy bez walki – w wyniku walk prowadzonych w ramach operacji warszawskiej – zginęło 3116 żołnierzy 1 Armii Wojska Polskiego. Choć wyzwolenie Warszawy było jedynie etapem na drodze do pokonania Niemiec – miało dla Polski i Polaków znaczenie symboliczne. Oznaczało kres okupacji stolicy oraz stanowiło impuls do odbudowy kraju z pożogi wojennej, której Warszawa była najbardziej tragicznym symbolem...

2023-01-09

Jarosław Świderek 

Myśl Polska, nr 1-2 (1-8.01.2023)

Ludobójstwo OUN-UPA na Lubelszczyźnie

 Praktycznie nikt z komentujących upadek ukraińskiej rakiety na Przewodów, leżący w gm. Dołhobyczów, w powiecie hrubieszowskim, nie zwrócił uwagi, że na tych terenach w latach 1944-47 miały miejsce zbrodnie ludobójstwa dokonane na Polakach przez ukraińskich szowinistów spod znaku Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów – Ukraińskiej Powstańczej Armii.

Wieś leży na granicy powiatów hrubieszowskiego i tomaszowskiego, dookoła niej wiosną 1944 r. sotnie UPA dokonywały eksterminacji polskich wsi, osad i przysiółków. W linii prostej w odległości 3 km. na zachód od Przewodowa położony jest Wasylów Wielki (obecnie gmina Ulhówek, powiat Tomaszów Lubelski), gdzie w marcu 1944 r. Ukraińcy wymordowali bestialsko ok. 90 osób. Polacy mordowani byli wtedy także w sąsiednich wsiach – Rzeplinie, Korczminie, Szczepiatynie, Dyniskach, Machnówku, Łachowcach czy Tarnoszynie, gdzie 17 marca 1944 r. banderowcy, którymi dowodził Myrosław Onyszkiewycz ps. „Orest” (późniejszy dowódca OUN-UPA na terenie tzw. „Zakierzonia” tj. ziem znajdujących się po 1945 r. w granicach Polski, a które banderowcy uważali za „etnicznie ukraińskie”) wymordowali 75 osób, w tym kilkanaścioro małych dzieci...

2023-01-01

Jak to w PRL-u bywało..

Na stronach TPG zamierzamy rozpocząć publikację wspomnień - opowiadań z cyklu "Jak to w PRL-u bywało".  Mówi się: "Obyś żył w ciekawych czasach" - czy życie w PRL było ciekawe? Często opisywane przez historyków, socjologów czy filozofów, jest ukazywane różnie, ponieważ każdy miał swój punkt widzenia, rozbieżne opinie i doświadczenia.  Połowa naszych rodaków zna okres PRL tylko z opowiadań lub książek.

Nas interesuje lokalna społeczność - czyli jak się żyło i pracowało w naszej Gminie i samym Grabowcu. Mogą to być wspomnienia z perspektywy wielu lat albo ciekawe epizody z życia w okresie 1945-1990. Nie ograniczamy zakresu tematyki wspomnień ani objętości...